Astronomlar, Dünya’ya düzenli aralıklarla garip radyo ve X-ışını sinyalleri gönderen gizemli bir gök cismini, adeta ‘kozmik deniz feneri’ni keşfetti. Bilim insanlarının "gördüğümüz hiçbir şeye benzemiyor" diyerek tanımladığı bu cisim, gökyüzünde tamamen yeni bir fiziksel olgunun işareti olabilir.
Haber Giriş Tarihi: 29.05.2025 18:30
Haber Güncellenme Tarihi: 29.05.2025 18:33
Kaynak:
Haber Merkezi
Haberyazilimi.com
ASKAP J1832-0911 adı verilen bu gök cismi, her 44 dakikada bir, iki dakika boyunca kesintisiz radyo dalgaları ve X-ışınları yayıyor.
‘Kozmik deniz feneri’
Keşif, Avustralya’daki Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP) teleskobuyla ve eşzamanlı olarak NASA’nın Chandra X-ışını teleskobuyla yapıldı. Araştırma, 28 Mayıs’ta Nature dergisinde yayımlandı.
Çalışmanın baş yazarı Curtin Üniversitesi’nden gökbilimci Andy Wang, "ASKAP J1832-0911 bir magnetar ya da yüksek manyetik alana sahip bir beyaz cüce ile eşlikçisinin oluşturduğu bir ikili sistem olabilir" dese de, mevcut teorilerin bu davranışı tam olarak açıklayamadığını belirtti.
Wang, “Bu keşif, yeni bir fizik türüne veya yıldız evrimi modellerine işaret ediyor olabilir” dedi.
Uzayda nadir görülen ‘kozmik deniz feneri’ olan ASKAP J1832-0911, ‘uzun süreli geçici kaynak’ (long-period transient - LPT) sınıfına giriyor.
LPT’ler, saniyeler ya da milisaniyeler arayla sinyal gönderen geleneksel pulsarlardan farklı olarak dakikalar veya saatler süren aralıklarla sinyal yayan çok nadir gök cisimleri.
İlk kez 2022’de bu türden bir cisim kayda geçirilmişti ve şu ana dek yalnızca 10 LPT gözlemlendi.
Hem radyo hem X-ışını yayan ilk LPT
Bu keşfi özel kılan bir diğer detay ise ASKAP J1832-0911’in X-ışını da yayması. Bu, şimdiye dek X-ışınlarında gözlenen ilk LPT olma özelliğini taşıyor. Chandra teleskobunun tesadüfen aynı gökyüzü bölgesine bakıyor olması, bu olağandışı gözlemin yapılmasını sağladı.
Yeni bir keşfin kapısını aralayabilir
Araştırmacılar, radyo ve X-ışını sinyallerini birlikte yayan bu türden daha fazla cismin keşfedilmesinin, LPT’lerin doğasına ilişkin önemli ipuçları verebileceğini düşünüyor.
Çalışmanın eş yazarı, Barselona’daki Katalan Uzay Araştırmaları Enstitüsü’nden Nanda Rea, “Böyle bir nesne bulmamız, daha nicelerinin var olabileceğine işaret ediyor.
Geçici X-ışını yayılımının saptanması, bu gizemli yapıların doğasına dair yeni bir pencere açıyor” dedi.
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Uzayda ‘kozmik deniz feneri’ keşfedildi
Astronomlar, Dünya’ya düzenli aralıklarla garip radyo ve X-ışını sinyalleri gönderen gizemli bir gök cismini, adeta ‘kozmik deniz feneri’ni keşfetti. Bilim insanlarının "gördüğümüz hiçbir şeye benzemiyor" diyerek tanımladığı bu cisim, gökyüzünde tamamen yeni bir fiziksel olgunun işareti olabilir.
ASKAP J1832-0911 adı verilen bu gök cismi, her 44 dakikada bir, iki dakika boyunca kesintisiz radyo dalgaları ve X-ışınları yayıyor.
‘Kozmik deniz feneri’
Keşif, Avustralya’daki Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP) teleskobuyla ve eşzamanlı olarak NASA’nın Chandra X-ışını teleskobuyla yapıldı. Araştırma, 28 Mayıs’ta Nature dergisinde yayımlandı.
Çalışmanın baş yazarı Curtin Üniversitesi’nden gökbilimci Andy Wang, "ASKAP J1832-0911 bir magnetar ya da yüksek manyetik alana sahip bir beyaz cüce ile eşlikçisinin oluşturduğu bir ikili sistem olabilir" dese de, mevcut teorilerin bu davranışı tam olarak açıklayamadığını belirtti.
Wang, “Bu keşif, yeni bir fizik türüne veya yıldız evrimi modellerine işaret ediyor olabilir” dedi.
Uzayda nadir görülen ‘kozmik deniz feneri’ olan ASKAP J1832-0911, ‘uzun süreli geçici kaynak’ (long-period transient - LPT) sınıfına giriyor.
LPT’ler, saniyeler ya da milisaniyeler arayla sinyal gönderen geleneksel pulsarlardan farklı olarak dakikalar veya saatler süren aralıklarla sinyal yayan çok nadir gök cisimleri.
İlk kez 2022’de bu türden bir cisim kayda geçirilmişti ve şu ana dek yalnızca 10 LPT gözlemlendi.
Hem radyo hem X-ışını yayan ilk LPT
Bu keşfi özel kılan bir diğer detay ise ASKAP J1832-0911’in X-ışını da yayması. Bu, şimdiye dek X-ışınlarında gözlenen ilk LPT olma özelliğini taşıyor. Chandra teleskobunun tesadüfen aynı gökyüzü bölgesine bakıyor olması, bu olağandışı gözlemin yapılmasını sağladı.
Yeni bir keşfin kapısını aralayabilir
Araştırmacılar, radyo ve X-ışını sinyallerini birlikte yayan bu türden daha fazla cismin keşfedilmesinin, LPT’lerin doğasına ilişkin önemli ipuçları verebileceğini düşünüyor.
Çalışmanın eş yazarı, Barselona’daki Katalan Uzay Araştırmaları Enstitüsü’nden Nanda Rea, “Böyle bir nesne bulmamız, daha nicelerinin var olabileceğine işaret ediyor.
Geçici X-ışını yayılımının saptanması, bu gizemli yapıların doğasına dair yeni bir pencere açıyor” dedi.
En Çok Okunan Haberler